Bình giảng bài thơ Việt Bắc của Tố Hữu

Bình giảng bài thơ Việt Bắc của Tố Hữu

Hình Ảnh về: Bình giảng bài thơ Việt Bắc của Tố Hữu

Video về: Bình giảng bài thơ Việt Bắc của Tố Hữu

Wiki về Bình giảng bài thơ Việt Bắc của Tố Hữu

Bình giảng bài thơ Việt Bắc của Tố Hữu -

Bạn đang xem: Bình giảng bài thơ Việt Bắc của Tố Hữu tại TRƯỜNG ĐH KD & CN Hà Nội

Bình giảng bài thơ Việt Bắc của Tố Hữu

Hướng dẫn

Bài thơ Việt Bắc của thi sĩ Tố Hữu được xem là bài thơ hay nhất với những lời thơ nhẹ nhõm như câu ca nhưng lại thấm đẫm tình cảm của người lính đối với chiến khu Việt Bắc thời kháng chiến.

Tự nhiên hùng vĩ của chiến khu Việt Bắc hiện lên thật đẹp với đồi núi trùng trùng nhưng đâu đó là tình cảm của người ra đi và người ở lại khiến người đọc ko nén được xúc cảm.
Dưới đây là những bài văn bình giảng bài thơ Việt Bắc của Tố Hữu để các em tham khảo:
Bài 1. Bài văn của em Lê Hồng Hà đã bình giảng bài thơ Việt Bắc của Tố Hữu:

Việt Bắc là một trong những bài thơ hay nhất của Tố Hữu. Lời thơ như khúc hát ân tình tha thiết về Việt Bắc, quê hương của cách mệnh Việt Nam trong thời kỳ kháng chiến chống Pháp. Ở đó, kế bên cách những bức tranh hùng tráng, đậm chất sử thi về cuộc sống đời thường thân thiện, thân thiết được bao bọc bởi tự nhiên vô cùng tươi đẹp:

Ta về, mình có nhớ ta

Ta về, ta nhớ những hoa cùng người.

Rừng xanh hoa chuối đỏ tươi

Đèo cao nắng ánh dao gài thắt lưng.

Ngày xuân mơ nở trắng rừng

Nhớ người đan nón chuốt từng sợi giang.

Ve kêu rừng phách đổ vàng

Nhớ cô em gái hái măng một mình

Rừng thu trăng rọi hòa bình

Nhớ người nào tiếng hát ân tình thủy chung.

Đây là bức tranh được dệt bằng ngôn từ nghệ thuật toàn bích, có sự hòa quyện giữa cảnh và người, giữa cuộc đời thực với tấm lòng của thi sĩ 1 cách mệnh.

Mười câu thơ trên nằm trong trường đoạn gồm 62 câu thơ diễn tả tâm tư tình cảm của người cán bộ sắp sửa rời Việt Bắc, nơi mình đã 15 năm gắn bó với bao tình cảm máu thịt. Đoạn thơ mở đầu bằng một câu hỏi:

Ta về, mình có nhớ ta.

Nhưng thực ra, hỏi chỉ để nhưng hỏi, hỏi để tạo thêm cái cớ để giải bày nỗi lòng của mình:

Ta về, ta nhớ những hoa cùng người.

Câu thơ có nhịp độ êm ái nhờ những điệp từ tạo và các thanh bằng B (6/8) như một lời ru, một câu hát ko chỉ diền tả tâm trạng tha thiết của nhân vật trữ tình. Đây còn là lời ngợi ca về tự nhiên và con người Việt Bắc. Trong tiếng nói Việt, hoa còn có ý nghĩa biểu tượng về tự nhiên, về những gì tươi đẹp. Đặt hoa kế bên người là sự tôn vinh về tự nhiên và con người Việt Bắc.

Bình giảng bài thơ Việt Bắc của Tố Hữu

Vả lại hoa và người hòa quyện, gắn bó với nhau. Nói tới tự nhiên ko thể ko nói tới con người và trái lại, những con người đó đã ở trong một tự nhiên đẹp thân thiện.

Bốn câu thơ lục bát còn lại là một bức tranh liên hoàn về con người và tự nhiên Việt Bắc. Nhiều người gọi đây là bộ tứ bình(xuân, hạ, thu, đông). Thi sĩ kế thừa nghệ thuật hội họa cựu truyền của dân tộc trong lúc mô tả tự nhiên. Mỗi một câu thơ khắc hòa một bức tranh cụ thể nhưng cũng có thể ghép lại thành một bộ liên hoàn.

Bức tranh thứ nhất:

Rừng xanh hoa chuối đỏ tươi

Đèo cao nắng ánh dao gài thắt lưng.

Câu thơ mở ra một ko gian rộng lớn. Trên cái nền xanh ngút ngàn của rừng, nổi trội lên hình ảnh những bông hoa chuối đỏ tươi. Nghệ thuật điểm xuyết trong thơ cổ (Cỏ non xanh rợn chân trời – cành lê trắng điểm một vài bông hoa – Nguyễn Du) tỏ ra rất hữu hiệu. Giữa ngút ngàn xanh của núi rừng Việt Bắc, màu đỏ của hoa chuối bỗng gợi lên sự ấm áp, có sức lan tỏa. Vì thế, tự nhiên hùng vĩ đó quen thuộc; trái lại, thân thiện, thân thiết với con người:

Đèo cao nắng ánh dao gài thắt lưng.

Cũng là cách điểm xuyết những hình ảnh điểm nổi rõ hơn cảnh. Hơn nữa, cách điểm xuyết đó rất lạ mắt: càng chọn điểm nhỏ nhất thì sức gợi càng lớn hơn. Vì thế, câu thơ có sự nhấp nháy (nắng ánh) của hình ảnh và cảnh vật vốn yên ắng, thậm chí tịch mịch, bỗng có sức sống, sự chuyền động- Thơ ca là nghệ thuật của thời kì. Với những nghệ sĩ tài hoa đó, việc tạo dựng nên những lớp thời kì chồng lấp và ko gian ko bất động, bình ổn nhưng ngang sức sống nhờ sự tái sinh của những lớp ngôn từ. Rừng xanh hoa chuối đỏ tươi, Đèo cao nắng ánh dao gài thắt lưng là một câu thơ như thế.

Bức tranh thứ hai:

Ngày xuân mơ nở trắng rừng

Nhớ người đan nón chuốt từng sợi giang.

Khác bức. tranh thứ nhất, bức tranh thơ thứ hai mở đầu có sự định vị về thời kì (Ngày xuân). Nhưng tự thân thời kì đó cũng đã mở ra ko gian:

Ngày xuân mở nở trắng rừng.

Cách điệp âm (mơ / nở; trắng / rừng) cùng với hình ảnh của hoa mơ (màu trắng) tạo ra một ko gian vừa rộng lớn, vừa có sự rộn ràng, nô nức của tự nhiên. Nếu ở bức tranh thơ thứ nhất, nghệ thuật mô tả của tác giả ở điểm xuyết, tìm hình ảnh gợi, sắc màu sáng (hoa đỏ, nắng ánhí dể diễn tả sự chuyển động của cảnh vật thì ở đây, thi sĩ lại hướng cái nhìn vào sự bao quát điệp trùng để tìm cái rộn rực (tiềm tàng) của tự nhiên.

Trên cái nền ko gian rộng lớn và nô nức đó, thi sĩ hướng mắt nhìn về một hoạt động có vẻ tỉ mỉ:

Người đan nón chuốt từng sợi giang.

Nhiều người nói câu thơ ca tụng “dáng diệu cần mẫn, thận trọng và tài hoa” trong “công việc thầm lặng” của người Việt Bắc. Có người nói “dưới ánh sáng của rừng mơ mùa xuân, hình ảnh cô gái Việt Bắc hiện lên thanh mảnh, dịu dàng”. Câu thơ có hình ảnh đó. Con người Việt Bắc trong hoài niệm của Tố Hữu là như thế. Nhưng đó là hình ảnh thực. Trong chuồi hoài niệm của tác giả, hình ảnh kia chỉ là một điểm gợi nhớ. Câu thơ gợi lên cách cảm, cách nhìn của tác giả hơn là tả thực. Đó là hình ảnh đặc trưng của sinh hoạt đời thường ở Việt Bắc. Với nhiều người, nó có thể nhỏ nhật, ko đáng nhớ. Với một thi sĩ ân tình như Tố Hữu, đó lại là hình ảnh khắc ghi trong tâm tưởng.

Bức tranh thứ ba:

Ve kêu rừng phách đổ vàng

Nhớ cô em gái hái măng một mình.

Xem thêm:  Giảng giải câu tục ngữ Giấy rách phải giữ lấy lề

Câu thơ mở đầu bằng âm thanh (ve kêu), nhưng cũng là cách định vị bằng thời kì (mùa hè). Dòng thơ vừa có âm thanh rộn ràng, vừa có màu sắc đặc trưng của rừng Việt Bắc. Âm thanh và màu sắc đó tạo nên cảnh tưng bừng của tự nhiên. Nếu nói tự nhiên cũng có đời sống riêng của nó thì đây quả thực là ngày hội của cảnh vật. Vì vậy, trong “ngày hội” ây hình ảnh cô em gái hái măng một mình ko lẻ loi nhưng góp phần tạo nên bức tranh thơ hoàn chỉnh:

Ve kêu rừng phách đổ vàng

Nhớ cô em gái hái măng một mình.

Như đã nói, hoa và người Việt Bắc trong thơ Tố Hừu hòa quyện, cùng tôn vinh lẫn nhau. Trong hoài niệm này, tác giả dùng bút lực của mình để ca tụng, tôn vinh sự hài hòa đó. Và chính sự hài hòa đó đã tạo nên chất thơ. Vì thế, ko nên suy diễn, giàu chất tượng trứng với những nét sinh hoạt, lao động của cuộc sống thực.

Bức tranh thứ tư:

Rừng thu trăng rọi hòa bình

Nhớ người nào tiếng hát ân tình thuỷ chung.

Câu thơ có kiểu mở đầu bằng sự định vị cả ko gian lẫn thời kì (rừng thu). Tới đây, ta chú ý các kiểu định vị ở những câu thơ trên:

Rừng xanh => ko gian.

Ngày xuân => thời kì

Ve kêu => âm thanh (thời kì)

Ứng với mỗi câu thơ và cách định vị trên là một mùa của tự nhiên (mùa đông, mùa xuân, mùa hạ). Câu thơ này cũng là bức tranh về một mùa của tự nhiên (mùa thu). Nhưng có nhẽ vì đó là bức tranh cuối của bộ tứ bình và là tiếng hát cuối của một trường đoạn hoài niệm nên hình ảnh tất thảy đều trở thành tượng trưng, âm hưởng cũng bao quát hơn:

Rừng thu trăng rọi hòa bình

Nhớ người nào tiếng hát ân tình thủy chung

Ko gian mênh mông chẳng khác gì cảnh thu huyền ảo của thơ mới:

Nai cao gót lẫn trong mù

Xuống rừng nẻo thuộc nghìn thu mới về.

(Huy Cận)

Trời thu nhuộm ánh tịch dương

Gió thu trong quãng canh trường nỉ non.

Trăng thu soi bóng cô thôn,

Hỏi người lữ thứ mộng hồn về đâu?

(Hằng Phương)

Rừng thu Việt Bắc trong thơ Tố Hữu mênh mông nhưng ko lạnh lẽo. “Trăng rọi hòa bình” vừa mang ý nghĩa ánh trăng của cuộc đời ân tình đó, lại vừa mang ý nghĩa cuộc sống có sự soi rọi ấm áp của niềm tin, tự do. Và, trong cuộc sống ấm áp đó, có biết bao nhiêu tình nghĩa sâu nặng.

Thơ Tố Hữu là khúc hát của tự do, của ân tình cách mệnh. Bản thân cuộc đời ân tình đó, đối với thi sĩ, luôn là bài ca sâu nặng. Vì thế, thi sĩ ko chỉ cảm, nghĩ về cuộc dời nhưng cất tiếng ca tụng. Tiếng hát ân tình thuỷ chung trong bài thơ Việt Bắc là tiếng hát như thế.

Bộ tứ bình bằng thơ về cảnh và người Việt Bắc được dệt dưới ánh sáng của hoài niệm da diết. Thông thường, người ta chỉ nhớ những gì mang ấn tượng nhất của quá khứ và thời kì càng lùi xa thì ấn tượng đó càng trở thành tươi dẹp, huyền ảo hơn. Hàng loạt điệp từ nhớ (5 từ) trong một thơ như là sư nối dài của lòng hoài niệm ko dứt.

Việt Bắc là bài thơ hay của Tố Hữu. Ở đó, thi sĩ trình bày sự tài hoa của mình trên nhiều phương diện của nghệ thuật thông minh thi ca. Sự tài hoa đó được dẫn dắt của một điệu tâm hồn đầy tình nghĩa của thi sĩ. Đoạn thơ trên là một trong những đoạn thơ hay nhất của bài thơ Việt Bắc bởi kết tinh một nghệ thuật thơ ca vừa giàu tính dân tộc, vừa mang tính hiện đại trong một điệu tâm hồn say đắm.

——————————

Bài 2. Bài văn của em Hoàng Thị Như đã bình giảng bài thơ Việt Bắc của Tố Hữu:
Nhắc tới Việt Bắc là nhắc tới cội nguồn của cách mệnh, nhắc tới mảnh đất trung du nghèo túng nhưng nặng nghĩa nặng tình – nơi đã in sâu bao kỉ niệm của một thời kì cách mệnh gieo neo nhưng hào hùng sôi nổi khiến lúc chia xa, lòng ta sao khỏi xuyến xao bổi hổi. Và cứ thế sợi nhớ, sợi thương cứ thế nhưng đan cài xoắn xuýt như tiếng gọi “Ta – mình” của lứa đôi yêu nhau. Đúng như lời thơ Chế Lan Viên từng viết ” Lúc ta ở đất chỉ là nơi ở/ Lúc ta đi đất bỗng hóa tâm hồn”. Vâng! Việt Bắc đã hóa tâm hồn dào dạt nghĩa mến thương trong thơ Tố Hữu với những lời thơ như tiếng nhạc ngân nga, với cảnh với người ăm ắp những kỉ niệm ân tình có bao giờ quên được.

Ta về, mình có nhớ ta

Ta về, ta nhớ những hoa cùng người.

Xem thêm:  Bình giảng 8 câu đầu bài thơ Việt Bắc của Tố Hữu

Rừng xanh hoa chuối đỏ tươi

Đèo cao nắng ánh dao gài thắt lưng.

Ngày xuân mơ nở trắng rừng

Nhớ người đan nón chuốt từng sợi giang.

Ve kêu rừng phách đổ vàng

Nhớ cô em gái hái măng một mình

Rừng thu trăng rọi hòa bình

Nhớ người nào tiếng hát ân tình thủy chung.

Tố Hữu là thi sĩ trữ tình chính trị, thơ ông diễn tả những tình cảm cách mệnh thật nhẹ nhõm nhưng cũng thật đậm sâu. Việt Bắc là đỉnh cao của thơ Tố Hữu nói riêng, của thơ ca kháng chiến chống Pháp nói chung. Bài thơ được viết vào tháng 10/1954, lúc Trung ương Đảng và Chính phủ, Bác Hồ và cán bộ kháng chiến từ giã “Thủ đô gió nghìn” về với “Thủ đô Hoa vàng nắng Ba Đình”. Cả bài thơ là một niềm hoài niệm thương nhớ tuôn chảy về những năm tháng ở chiến khu Việt Bắc rất gieo neo nhưng vui tươi hào hùng. Nhưng có nhẽ để lại ấn tượng sâu đậm nhất trong bài ca Việt Bắc có nhẽ là đoạn thơ về bức tranh tứ bình với bốn mùa xuân – hạ – thu – đông.

Bình giảng bài thơ Việt Bắc của Tố Hữu

Mở đầu đoạn thơ là hai câu thơ giới thiệu nội dung bao quát xúc cảm chung của đoạn thơ:

“Ta về mình có nhớ ta

Ta về ta nhớ những hoa cùng người”

Câu thơ trước tiên sử dụng câu hỏi tu từ “mình có nhớ ta”, câu thơ thứ hai là tự trả lời, điệp từ “ta” lặp lại bốn lần cùng với âm “a” là âm mở khiến câu thơ mang âm hưởng ngân xa, tha thiết nồng nàn. Với Tố Hữu, người cán bộ ra đi ko chỉ nhớ tới những tháng ngày gieo neo “bát cơm sẻ nửa chăn sui đắp cùng”, nhưng còn nhớ tới vẻ đẹp đáng yêu của Hoa cùng Người. Ở đây, hoa tượng trưng cho vẻ đẹp tự nhiên Việt Bắc. Còn con người là con người Việt Bắc với tấm áo chàm nghèo khổ nhưng đặm đà lòng son. Hoa và Người vấn vít với nhau trong vẻ đẹp hài hòa đượm đà để tạo nên cái nét riêng lẻ, lạ mắt của vùng đất này.Chính điều đó đã tạo nên cái cấu trúc rực rỡ cho đoạn thơ.Trong bốn cặp lục bát còn lại câu sáu dành cho nhớ hoa, nhớ cảnh, câu tám dành cho nhớ người.Cảnh và Người trong mỗi câu lại có những sắc thái đặc điểm riêng thật lôi cuốn.

Nhắc tới mùa đông ta thường nhớ tới cái lạnh thấu xương da, cái âm u của những ngày mưa phùn gió bấc, cái buồn phiền của khí trời u uất. Nhưng tới với Việt Bắc trong thơ Tố Hữu thì thật lạ. Mùa đông bỗng ấm áp lạ thường:

Rừng xanh hoa chuối đỏ tươi

Đèo cao nắng ánh dao gài thắt lưng

Điểm xuyết trên cái nền màu xanh mênh mang rộng lớn của cánh rừng, là màu hoa chuối đỏ tươi đang nở rộ lung linh dưới ánh nắng mặt trời. Từ xa trông tới, bông hoa như những bó đuốc thắp sáng rực tạo nên một bức tranh với đường nét, màu sắc vừa đối lập, vừa hài hòa,vừa cổ điển vừa hiện đại.Cái màu “đỏ tươi” – gam màu nóng của bông chuối nổi lên giữa màu xanh mênh mang của núi rừng, làm cho tự nhiên Việt Bắc trở thành tươi sáng, ấm áp và như tiềm tàng một sức sống, xua đi cái hoang vu lạnh giá hiu hắt vốn có của núi rừng. Câu thơ làm ta liên tưởng tới màu đỏ của hoa lựu trong thơ Nguyễn Trãi:

Thạch lựu hiên còn phun thức đỏ

Hồng liên trì đã tịn mùi hương

Từ liên tưởng đó ta thấy, mùa đông trong thơ Tố Hữu cũng lan tỏa hơi ấm của mùa hè chứ ko lạnh lẽo hoang vu bởi màu đỏ của hoa chuối cũng như đang phun trào từ giữa màu xanh của núi rừng.

Cùng hiện lên với cái lung linh của hoa chuối đó là con người của vùng chiến khu lên núi làm nương, phát rẫy sản xuất ra nhiều lúa khoai hỗ trợ cho kháng chiến “Đèo cao nắng ánh dao gài thắt lưng”.Trước tự nhiên rộng lớn, con người dường như càng trở thành kỳ vĩ, hùng tráng hơn.Ở đây thi sĩ ko khắc họa gương mặt nhưng chớp lấy một nét thần tình rực sáng nhất. Đó là ánh mặt trời chớp lóe trên lưỡi dao rừng ở ngang lưng. Ở đây câu thơ vừa mang tiếng nói thơ nhưng lại vừa mang tiếng nói của nghệ thuật nhiếp ảnh. Con người như một tụ điểm của ánh sáng. Con người đó cũng đã xuất hiện ở một vị trí, một tư thế đẹp nhất – ” đèo cao”. Con người đang chiếm lĩnh đỉnh cao, chiếm lĩnh núi rừng, tự do ” Núi rừng đây là của chúng ta/ Trời xanh đây là của chúng ta”. Đấy là cái tư thế làm chủ đầy tự hào và vững chãi: Giữa núi và nắng, giữa trời cao rộng lớn và rừng xanh mênh mang. Con người đó đã trở thành vong linh của bức tranh mùa đông Việt Bắc.

Đông qua, xuân lại tới. Nhắc tới mùa xuân ta liên tưởng ngay tới sức sống mới của cỏ cây, hoa lá, của trăm loài đang cựa mình thức dậy sau mùa đông dài. Mùa xuân Việt bắc cũng vậy:

Ngày xuân mơ nở trắng rừng

Nhớ người đan nón chuốt từng sợi giang
Bao trùm lên cảnh vật mùa xuân là màu trắng dịu dàng, trong trẻo, tinh khiết của hoa mơ nở khắp rừng: “Ngày xuân mơ nở trắng rừng”. “trắng rừng” được viết theo phép đảo ngữ và từ “trắng” được dùng như động từ có tác dụng nhấn mạnh vào màu sắc, màu trắng dường như lấn lướt tất cả mọi màu xanh của lá, và làm bừng sáng cả khu rừng bởi sắc trắng mơ mòng, bâng khuâng, dịu mát của hoa mơ. Động từ “nở” làm sức sống mùa xuân lan tỏa và tràn trề sức sống. Đây ko phải là lần trước tiên Tố Hữu viết về màu trắng đó, năm 1941 Việt Bắc cũng đón bác Hồ trong màu sắc hoa mơ:
Ôi sáng xuân nay xuân bốn mốt

Trắng rừng biên giới nở hoa mơ

Xem thêm:  Suy nghĩ của em về tình mẫu tử

Bác về yên lặng con chim hót

Thánh thót bờ lau vui ngơ ngẩn

Mùa xuân càng trở thành tươi tỉnh hơn nữa bởi sự xuất hiện của hình ảnh con người với hoạt động ” chuốt từng sợi giang”. Con người đẹp tự nhiên trong những công việc hằng ngày. Từ “chuốt” và hình ảnh thơ đã nói lên được bàn tay của con người lao động: cần mẫn, tỉ mẩn, khôn khéo, tài hoa, nhanh nhẹn, tỷ mỉ đó cũng chính là phẩm chất tảo tần của con người Việt Bắc.

Mùa hè tới trong âm thanh rộn ràng của tiếng ve, bức tranh Việt Bắc lại sống động hơn bao giờ hết:

Ve kêu rừng phách đổ vàng

Nhớ cô em gái hái măng một mình

Thời khắc ve kêu cũng là thời khắc rừng phách đổ vàng. Động từ “đổ” là động từ mạnh, diễn tả sự vàng lên nhất loạt của hoa phách đầu hè. Màu của cây phách đổ vàng cả suối nghìn dường như làm cho ánh nắng của mùa hè và cả tiếng ve kêu râm ran kia nữa cũng trở thành óng vàng ra. Đây là một bức tranh sơn mài được vẽ lên bằng hoài niệm, nên lung linh ánh sáng, màu sắc và rộn ràng âm thanh.Tố Hữu ko chỉ có đặc tài trong việc mô tả vẻ đẹp riêng của từng mùa, nhưng còn có tài trong việc mô tả sự vận động thay đổi của thời kì và cảnh vật. Chỉ trong một câu thơ trên nhưng ta thấy được cả thời kì luân chuyển sống động: tiếng ve kêu báo hiệu mùa hè tới và cây Phách ngả sang màu vàng rực rỡ. Đây chính là một biểu thị rực rỡ của tính dân tộc.

Hiện lên trong cái tự nhiên óng vàng và rộn ràng đó, là hình ảnh cô gái áo chàm cần mẫn đi hái búp măng rừng hỗ trợ cho quân nhân kháng chiến: “Nhớ cô em gái hái măng một mình”. Hái măng một mình nhưng ko gợi lên ấn tượng về sự độc thân, hiu hắt như bóng vía của người sơn nữ trong thơ xưa; trái lại rất trữ tình, thơ mộng, thân thiện thân yêu tha thiết. Hình ảnh thơ cũng gợi lên được vẻ đẹp chịu thương chịu khó chịu thương của cô gái. Đằng sau đó, ẩn chứa biết bao niềm thông cảm, trân trọng của tác giả.

Thu sang, quang cảnh núi rừng chiến khu như được tắm trong ánh trăng xanh huyền ảo lung lunh dịu mát:

“Rừng thu trăng rọi hòa bình

Nhớ người nào tiếng hát ân tình thủy chung”

Ko gian rộng lớn tràn trề ánh trăng, đó là ánh trăng của tự do, của hòa bình dọi sáng thú vui lên từng núi rừng, từng bản làng Việt Bắc. Ta cũng từng biết tới mùa thu đầy ánh trăng trong thơ của Bác lúc còn ở chiến khu:

Trăng vào cửa sổ đòi thơ

Việc quân đang bận xin chờ hôm sau

Chuông lầu chợt tỉnh giấc thu

Đó tin thắng trận liên khu báo về

Ở đây ko có tiếng chuông báo thắng trận nhưng lại vang lên tiếng hát. Đó là tiếng hát trong trẻo của đồng bào dân tộc, là tiếng hát nhắc nhở thủy chung ân tình. Đây cũng chính là tiếng hát của Việt Bắc của núi rừng của tình cảm mười lăm năm gắn bó thiết tha mặn nồng.

Vâng! Bức tranh mùa thu Việt Bắc đã làm hoàn chỉnh bức tranh tuyệt mỹ của núi rừng và khép lại đoạn thơ bằng tiếng hát “ân tình thủy chung” gợi cho người về và cả người đọc những rung động sâu xa của tình yêu quê hương quốc gia.

Với những nét chấm phá đơn sơ giản dị, vừa cổ điển vừa hiện đại, đoạn thơ trên của Tố Hữu đã làm nổi trội được bức tranh cảnh và người qua bốn mùa của chiến khu Việt Bắc. Cảnh và người hòa hợp với nhau tô điểm cho nhau, làm cho bức tranh trở thành thân thiện thân quen, sống động và có hồn hơn. Tất cả đã tan chảy thành nỗi nhớ nhung quyến luyến thiết tha trong tâm hồn người cán bộ về xuôi.

Nguồn: Vietvanhoctro.com

Bạn thấy bài viết Bình giảng bài thơ Việt Bắc của Tố Hữu có khắc phục đươc vấn đề bạn tìm hiểu ko?, nếu  ko hãy comment góp ý thêm về Bình giảng bài thơ Việt Bắc của Tố Hữu bên dưới để https://hubm.edu.vn/ có thể thay đổi & cải thiện nội dung tốt hơn cho độc giả nhé! Cám ơn bạn đã ghé thăm Website ĐH KD & CN Hà Nội

Nguồn: hubm.edu.vn
Phân mục: Văn mẫu

#Bình #giảng #bài #thơ #Việt #Bắc #của #Tố #Hữu

[rule_{ruleNumber}]

#Bình #giảng #bài #thơ #Việt #Bắc #của #Tố #Hữu

[toggle title=”xem thêm thông tin chi tiết về Bình giảng bài thơ Việt Bắc của Tố Hữu” state=”close”]

Bình giảng bài thơ Việt Bắc của Tố Hữu

Hình Ảnh về: Bình giảng bài thơ Việt Bắc của Tố Hữu

Video về: Bình giảng bài thơ Việt Bắc của Tố Hữu

Wiki về Bình giảng bài thơ Việt Bắc của Tố Hữu

Bình giảng bài thơ Việt Bắc của Tố Hữu -

Bình giảng bài thơ Việt Bắc của Tố Hữu

Hình Ảnh về: Bình giảng bài thơ Việt Bắc của Tố Hữu

Video về: Bình giảng bài thơ Việt Bắc của Tố Hữu

Wiki về Bình giảng bài thơ Việt Bắc của Tố Hữu

Bình giảng bài thơ Việt Bắc của Tố Hữu -

Bạn đang xem: Bình giảng bài thơ Việt Bắc của Tố Hữu tại TRƯỜNG ĐH KD & CN Hà Nội

Bình giảng bài thơ Việt Bắc của Tố Hữu

Hướng dẫn

Bài thơ Việt Bắc của thi sĩ Tố Hữu được xem là bài thơ hay nhất với những lời thơ nhẹ nhõm như câu ca nhưng lại thấm đẫm tình cảm của người lính đối với chiến khu Việt Bắc thời kháng chiến.

Tự nhiên hùng vĩ của chiến khu Việt Bắc hiện lên thật đẹp với đồi núi trùng trùng nhưng đâu đó là tình cảm của người ra đi và người ở lại khiến người đọc ko nén được xúc cảm.
Dưới đây là những bài văn bình giảng bài thơ Việt Bắc của Tố Hữu để các em tham khảo:
Bài 1. Bài văn của em Lê Hồng Hà đã bình giảng bài thơ Việt Bắc của Tố Hữu:

Việt Bắc là một trong những bài thơ hay nhất của Tố Hữu. Lời thơ như khúc hát ân tình tha thiết về Việt Bắc, quê hương của cách mệnh Việt Nam trong thời kỳ kháng chiến chống Pháp. Ở đó, kế bên cách những bức tranh hùng tráng, đậm chất sử thi về cuộc sống đời thường thân thiện, thân thiết được bao bọc bởi tự nhiên vô cùng tươi đẹp:

Ta về, mình có nhớ ta

Ta về, ta nhớ những hoa cùng người.

Rừng xanh hoa chuối đỏ tươi

Đèo cao nắng ánh dao gài thắt lưng.

Ngày xuân mơ nở trắng rừng

Nhớ người đan nón chuốt từng sợi giang.

Ve kêu rừng phách đổ vàng

Nhớ cô em gái hái măng một mình

Rừng thu trăng rọi hòa bình

Nhớ người nào tiếng hát ân tình thủy chung.

Đây là bức tranh được dệt bằng ngôn từ nghệ thuật toàn bích, có sự hòa quyện giữa cảnh và người, giữa cuộc đời thực với tấm lòng của thi sĩ 1 cách mệnh.

Mười câu thơ trên nằm trong trường đoạn gồm 62 câu thơ diễn tả tâm tư tình cảm của người cán bộ sắp sửa rời Việt Bắc, nơi mình đã 15 năm gắn bó với bao tình cảm máu thịt. Đoạn thơ mở đầu bằng một câu hỏi:

Ta về, mình có nhớ ta.

Nhưng thực ra, hỏi chỉ để nhưng hỏi, hỏi để tạo thêm cái cớ để giải bày nỗi lòng của mình:

Ta về, ta nhớ những hoa cùng người.

Câu thơ có nhịp độ êm ái nhờ những điệp từ tạo và các thanh bằng B (6/8) như một lời ru, một câu hát ko chỉ diền tả tâm trạng tha thiết của nhân vật trữ tình. Đây còn là lời ngợi ca về tự nhiên và con người Việt Bắc. Trong tiếng nói Việt, hoa còn có ý nghĩa biểu tượng về tự nhiên, về những gì tươi đẹp. Đặt hoa kế bên người là sự tôn vinh về tự nhiên và con người Việt Bắc.

Bình giảng bài thơ Việt Bắc của Tố Hữu

Vả lại hoa và người hòa quyện, gắn bó với nhau. Nói tới tự nhiên ko thể ko nói tới con người và trái lại, những con người đó đã ở trong một tự nhiên đẹp thân thiện.

Bốn câu thơ lục bát còn lại là một bức tranh liên hoàn về con người và tự nhiên Việt Bắc. Nhiều người gọi đây là bộ tứ bình(xuân, hạ, thu, đông). Thi sĩ kế thừa nghệ thuật hội họa cựu truyền của dân tộc trong lúc mô tả tự nhiên. Mỗi một câu thơ khắc hòa một bức tranh cụ thể nhưng cũng có thể ghép lại thành một bộ liên hoàn.

Bức tranh thứ nhất:

Rừng xanh hoa chuối đỏ tươi

Đèo cao nắng ánh dao gài thắt lưng.

Câu thơ mở ra một ko gian rộng lớn. Trên cái nền xanh ngút ngàn của rừng, nổi trội lên hình ảnh những bông hoa chuối đỏ tươi. Nghệ thuật điểm xuyết trong thơ cổ (Cỏ non xanh rợn chân trời – cành lê trắng điểm một vài bông hoa – Nguyễn Du) tỏ ra rất hữu hiệu. Giữa ngút ngàn xanh của núi rừng Việt Bắc, màu đỏ của hoa chuối bỗng gợi lên sự ấm áp, có sức lan tỏa. Vì thế, tự nhiên hùng vĩ đó quen thuộc; trái lại, thân thiện, thân thiết với con người:

Đèo cao nắng ánh dao gài thắt lưng.

Cũng là cách điểm xuyết những hình ảnh điểm nổi rõ hơn cảnh. Hơn nữa, cách điểm xuyết đó rất lạ mắt: càng chọn điểm nhỏ nhất thì sức gợi càng lớn hơn. Vì thế, câu thơ có sự nhấp nháy (nắng ánh) của hình ảnh và cảnh vật vốn yên ắng, thậm chí tịch mịch, bỗng có sức sống, sự chuyền động- Thơ ca là nghệ thuật của thời kì. Với những nghệ sĩ tài hoa đó, việc tạo dựng nên những lớp thời kì chồng lấp và ko gian ko bất động, bình ổn nhưng ngang sức sống nhờ sự tái sinh của những lớp ngôn từ. Rừng xanh hoa chuối đỏ tươi, Đèo cao nắng ánh dao gài thắt lưng là một câu thơ như thế.

Bức tranh thứ hai:

Ngày xuân mơ nở trắng rừng

Nhớ người đan nón chuốt từng sợi giang.

Khác bức. tranh thứ nhất, bức tranh thơ thứ hai mở đầu có sự định vị về thời kì (Ngày xuân). Nhưng tự thân thời kì đó cũng đã mở ra ko gian:

Ngày xuân mở nở trắng rừng.

Cách điệp âm (mơ / nở; trắng / rừng) cùng với hình ảnh của hoa mơ (màu trắng) tạo ra một ko gian vừa rộng lớn, vừa có sự rộn ràng, nô nức của tự nhiên. Nếu ở bức tranh thơ thứ nhất, nghệ thuật mô tả của tác giả ở điểm xuyết, tìm hình ảnh gợi, sắc màu sáng (hoa đỏ, nắng ánhí dể diễn tả sự chuyển động của cảnh vật thì ở đây, thi sĩ lại hướng cái nhìn vào sự bao quát điệp trùng để tìm cái rộn rực (tiềm tàng) của tự nhiên.

Trên cái nền ko gian rộng lớn và nô nức đó, thi sĩ hướng mắt nhìn về một hoạt động có vẻ tỉ mỉ:

Người đan nón chuốt từng sợi giang.

Nhiều người nói câu thơ ca tụng “dáng diệu cần mẫn, thận trọng và tài hoa” trong “công việc thầm lặng” của người Việt Bắc. Có người nói “dưới ánh sáng của rừng mơ mùa xuân, hình ảnh cô gái Việt Bắc hiện lên thanh mảnh, dịu dàng”. Câu thơ có hình ảnh đó. Con người Việt Bắc trong hoài niệm của Tố Hữu là như thế. Nhưng đó là hình ảnh thực. Trong chuồi hoài niệm của tác giả, hình ảnh kia chỉ là một điểm gợi nhớ. Câu thơ gợi lên cách cảm, cách nhìn của tác giả hơn là tả thực. Đó là hình ảnh đặc trưng của sinh hoạt đời thường ở Việt Bắc. Với nhiều người, nó có thể nhỏ nhật, ko đáng nhớ. Với một thi sĩ ân tình như Tố Hữu, đó lại là hình ảnh khắc ghi trong tâm tưởng.

Bức tranh thứ ba:

Ve kêu rừng phách đổ vàng

Nhớ cô em gái hái măng một mình.

Xem thêm:  Giảng giải câu tục ngữ Giấy rách phải giữ lấy lề

Câu thơ mở đầu bằng âm thanh (ve kêu), nhưng cũng là cách định vị bằng thời kì (mùa hè). Dòng thơ vừa có âm thanh rộn ràng, vừa có màu sắc đặc trưng của rừng Việt Bắc. Âm thanh và màu sắc đó tạo nên cảnh tưng bừng của tự nhiên. Nếu nói tự nhiên cũng có đời sống riêng của nó thì đây quả thực là ngày hội của cảnh vật. Vì vậy, trong “ngày hội” ây hình ảnh cô em gái hái măng một mình ko lẻ loi nhưng góp phần tạo nên bức tranh thơ hoàn chỉnh:

Ve kêu rừng phách đổ vàng

Nhớ cô em gái hái măng một mình.

Như đã nói, hoa và người Việt Bắc trong thơ Tố Hừu hòa quyện, cùng tôn vinh lẫn nhau. Trong hoài niệm này, tác giả dùng bút lực của mình để ca tụng, tôn vinh sự hài hòa đó. Và chính sự hài hòa đó đã tạo nên chất thơ. Vì thế, ko nên suy diễn, giàu chất tượng trứng với những nét sinh hoạt, lao động của cuộc sống thực.

Bức tranh thứ tư:

Rừng thu trăng rọi hòa bình

Nhớ người nào tiếng hát ân tình thuỷ chung.

Câu thơ có kiểu mở đầu bằng sự định vị cả ko gian lẫn thời kì (rừng thu). Tới đây, ta chú ý các kiểu định vị ở những câu thơ trên:

Rừng xanh => ko gian.

Ngày xuân => thời kì

Ve kêu => âm thanh (thời kì)

Ứng với mỗi câu thơ và cách định vị trên là một mùa của tự nhiên (mùa đông, mùa xuân, mùa hạ). Câu thơ này cũng là bức tranh về một mùa của tự nhiên (mùa thu). Nhưng có nhẽ vì đó là bức tranh cuối của bộ tứ bình và là tiếng hát cuối của một trường đoạn hoài niệm nên hình ảnh tất thảy đều trở thành tượng trưng, âm hưởng cũng bao quát hơn:

Rừng thu trăng rọi hòa bình

Nhớ người nào tiếng hát ân tình thủy chung

Ko gian mênh mông chẳng khác gì cảnh thu huyền ảo của thơ mới:

Nai cao gót lẫn trong mù

Xuống rừng nẻo thuộc nghìn thu mới về.

(Huy Cận)

Trời thu nhuộm ánh tịch dương

Gió thu trong quãng canh trường nỉ non.

Trăng thu soi bóng cô thôn,

Hỏi người lữ thứ mộng hồn về đâu?

(Hằng Phương)

Rừng thu Việt Bắc trong thơ Tố Hữu mênh mông nhưng ko lạnh lẽo. “Trăng rọi hòa bình” vừa mang ý nghĩa ánh trăng của cuộc đời ân tình đó, lại vừa mang ý nghĩa cuộc sống có sự soi rọi ấm áp của niềm tin, tự do. Và, trong cuộc sống ấm áp đó, có biết bao nhiêu tình nghĩa sâu nặng.

Thơ Tố Hữu là khúc hát của tự do, của ân tình cách mệnh. Bản thân cuộc đời ân tình đó, đối với thi sĩ, luôn là bài ca sâu nặng. Vì thế, thi sĩ ko chỉ cảm, nghĩ về cuộc dời nhưng cất tiếng ca tụng. Tiếng hát ân tình thuỷ chung trong bài thơ Việt Bắc là tiếng hát như thế.

Bộ tứ bình bằng thơ về cảnh và người Việt Bắc được dệt dưới ánh sáng của hoài niệm da diết. Thông thường, người ta chỉ nhớ những gì mang ấn tượng nhất của quá khứ và thời kì càng lùi xa thì ấn tượng đó càng trở thành tươi dẹp, huyền ảo hơn. Hàng loạt điệp từ nhớ (5 từ) trong một thơ như là sư nối dài của lòng hoài niệm ko dứt.

Việt Bắc là bài thơ hay của Tố Hữu. Ở đó, thi sĩ trình bày sự tài hoa của mình trên nhiều phương diện của nghệ thuật thông minh thi ca. Sự tài hoa đó được dẫn dắt của một điệu tâm hồn đầy tình nghĩa của thi sĩ. Đoạn thơ trên là một trong những đoạn thơ hay nhất của bài thơ Việt Bắc bởi kết tinh một nghệ thuật thơ ca vừa giàu tính dân tộc, vừa mang tính hiện đại trong một điệu tâm hồn say đắm.

——————————

Bài 2. Bài văn của em Hoàng Thị Như đã bình giảng bài thơ Việt Bắc của Tố Hữu:
Nhắc tới Việt Bắc là nhắc tới cội nguồn của cách mệnh, nhắc tới mảnh đất trung du nghèo túng nhưng nặng nghĩa nặng tình – nơi đã in sâu bao kỉ niệm của một thời kì cách mệnh gieo neo nhưng hào hùng sôi nổi khiến lúc chia xa, lòng ta sao khỏi xuyến xao bổi hổi. Và cứ thế sợi nhớ, sợi thương cứ thế nhưng đan cài xoắn xuýt như tiếng gọi “Ta – mình” của lứa đôi yêu nhau. Đúng như lời thơ Chế Lan Viên từng viết ” Lúc ta ở đất chỉ là nơi ở/ Lúc ta đi đất bỗng hóa tâm hồn”. Vâng! Việt Bắc đã hóa tâm hồn dào dạt nghĩa mến thương trong thơ Tố Hữu với những lời thơ như tiếng nhạc ngân nga, với cảnh với người ăm ắp những kỉ niệm ân tình có bao giờ quên được.

Ta về, mình có nhớ ta

Ta về, ta nhớ những hoa cùng người.

Xem thêm:  Bình giảng 8 câu đầu bài thơ Việt Bắc của Tố Hữu

Rừng xanh hoa chuối đỏ tươi

Đèo cao nắng ánh dao gài thắt lưng.

Ngày xuân mơ nở trắng rừng

Nhớ người đan nón chuốt từng sợi giang.

Ve kêu rừng phách đổ vàng

Nhớ cô em gái hái măng một mình

Rừng thu trăng rọi hòa bình

Nhớ người nào tiếng hát ân tình thủy chung.

Tố Hữu là thi sĩ trữ tình chính trị, thơ ông diễn tả những tình cảm cách mệnh thật nhẹ nhõm nhưng cũng thật đậm sâu. Việt Bắc là đỉnh cao của thơ Tố Hữu nói riêng, của thơ ca kháng chiến chống Pháp nói chung. Bài thơ được viết vào tháng 10/1954, lúc Trung ương Đảng và Chính phủ, Bác Hồ và cán bộ kháng chiến từ giã “Thủ đô gió nghìn” về với “Thủ đô Hoa vàng nắng Ba Đình”. Cả bài thơ là một niềm hoài niệm thương nhớ tuôn chảy về những năm tháng ở chiến khu Việt Bắc rất gieo neo nhưng vui tươi hào hùng. Nhưng có nhẽ để lại ấn tượng sâu đậm nhất trong bài ca Việt Bắc có nhẽ là đoạn thơ về bức tranh tứ bình với bốn mùa xuân – hạ – thu – đông.

Bình giảng bài thơ Việt Bắc của Tố Hữu

Mở đầu đoạn thơ là hai câu thơ giới thiệu nội dung bao quát xúc cảm chung của đoạn thơ:

“Ta về mình có nhớ ta

Ta về ta nhớ những hoa cùng người”

Câu thơ trước tiên sử dụng câu hỏi tu từ “mình có nhớ ta”, câu thơ thứ hai là tự trả lời, điệp từ “ta” lặp lại bốn lần cùng với âm “a” là âm mở khiến câu thơ mang âm hưởng ngân xa, tha thiết nồng nàn. Với Tố Hữu, người cán bộ ra đi ko chỉ nhớ tới những tháng ngày gieo neo “bát cơm sẻ nửa chăn sui đắp cùng”, nhưng còn nhớ tới vẻ đẹp đáng yêu của Hoa cùng Người. Ở đây, hoa tượng trưng cho vẻ đẹp tự nhiên Việt Bắc. Còn con người là con người Việt Bắc với tấm áo chàm nghèo khổ nhưng đặm đà lòng son. Hoa và Người vấn vít với nhau trong vẻ đẹp hài hòa đượm đà để tạo nên cái nét riêng lẻ, lạ mắt của vùng đất này.Chính điều đó đã tạo nên cái cấu trúc rực rỡ cho đoạn thơ.Trong bốn cặp lục bát còn lại câu sáu dành cho nhớ hoa, nhớ cảnh, câu tám dành cho nhớ người.Cảnh và Người trong mỗi câu lại có những sắc thái đặc điểm riêng thật lôi cuốn.

Nhắc tới mùa đông ta thường nhớ tới cái lạnh thấu xương da, cái âm u của những ngày mưa phùn gió bấc, cái buồn phiền của khí trời u uất. Nhưng tới với Việt Bắc trong thơ Tố Hữu thì thật lạ. Mùa đông bỗng ấm áp lạ thường:

Rừng xanh hoa chuối đỏ tươi

Đèo cao nắng ánh dao gài thắt lưng

Điểm xuyết trên cái nền màu xanh mênh mang rộng lớn của cánh rừng, là màu hoa chuối đỏ tươi đang nở rộ lung linh dưới ánh nắng mặt trời. Từ xa trông tới, bông hoa như những bó đuốc thắp sáng rực tạo nên một bức tranh với đường nét, màu sắc vừa đối lập, vừa hài hòa,vừa cổ điển vừa hiện đại.Cái màu “đỏ tươi” – gam màu nóng của bông chuối nổi lên giữa màu xanh mênh mang của núi rừng, làm cho tự nhiên Việt Bắc trở thành tươi sáng, ấm áp và như tiềm tàng một sức sống, xua đi cái hoang vu lạnh giá hiu hắt vốn có của núi rừng. Câu thơ làm ta liên tưởng tới màu đỏ của hoa lựu trong thơ Nguyễn Trãi:

Thạch lựu hiên còn phun thức đỏ

Hồng liên trì đã tịn mùi hương

Từ liên tưởng đó ta thấy, mùa đông trong thơ Tố Hữu cũng lan tỏa hơi ấm của mùa hè chứ ko lạnh lẽo hoang vu bởi màu đỏ của hoa chuối cũng như đang phun trào từ giữa màu xanh của núi rừng.

Cùng hiện lên với cái lung linh của hoa chuối đó là con người của vùng chiến khu lên núi làm nương, phát rẫy sản xuất ra nhiều lúa khoai hỗ trợ cho kháng chiến “Đèo cao nắng ánh dao gài thắt lưng”.Trước tự nhiên rộng lớn, con người dường như càng trở thành kỳ vĩ, hùng tráng hơn.Ở đây thi sĩ ko khắc họa gương mặt nhưng chớp lấy một nét thần tình rực sáng nhất. Đó là ánh mặt trời chớp lóe trên lưỡi dao rừng ở ngang lưng. Ở đây câu thơ vừa mang tiếng nói thơ nhưng lại vừa mang tiếng nói của nghệ thuật nhiếp ảnh. Con người như một tụ điểm của ánh sáng. Con người đó cũng đã xuất hiện ở một vị trí, một tư thế đẹp nhất – ” đèo cao”. Con người đang chiếm lĩnh đỉnh cao, chiếm lĩnh núi rừng, tự do ” Núi rừng đây là của chúng ta/ Trời xanh đây là của chúng ta”. Đấy là cái tư thế làm chủ đầy tự hào và vững chãi: Giữa núi và nắng, giữa trời cao rộng lớn và rừng xanh mênh mang. Con người đó đã trở thành vong linh của bức tranh mùa đông Việt Bắc.

Đông qua, xuân lại tới. Nhắc tới mùa xuân ta liên tưởng ngay tới sức sống mới của cỏ cây, hoa lá, của trăm loài đang cựa mình thức dậy sau mùa đông dài. Mùa xuân Việt bắc cũng vậy:

Ngày xuân mơ nở trắng rừng

Nhớ người đan nón chuốt từng sợi giang
Bao trùm lên cảnh vật mùa xuân là màu trắng dịu dàng, trong trẻo, tinh khiết của hoa mơ nở khắp rừng: “Ngày xuân mơ nở trắng rừng”. “trắng rừng” được viết theo phép đảo ngữ và từ “trắng” được dùng như động từ có tác dụng nhấn mạnh vào màu sắc, màu trắng dường như lấn lướt tất cả mọi màu xanh của lá, và làm bừng sáng cả khu rừng bởi sắc trắng mơ mòng, bâng khuâng, dịu mát của hoa mơ. Động từ “nở” làm sức sống mùa xuân lan tỏa và tràn trề sức sống. Đây ko phải là lần trước tiên Tố Hữu viết về màu trắng đó, năm 1941 Việt Bắc cũng đón bác Hồ trong màu sắc hoa mơ:
Ôi sáng xuân nay xuân bốn mốt

Trắng rừng biên giới nở hoa mơ

Xem thêm:  Suy nghĩ của em về tình mẫu tử

Bác về yên lặng con chim hót

Thánh thót bờ lau vui ngơ ngẩn

Mùa xuân càng trở thành tươi tỉnh hơn nữa bởi sự xuất hiện của hình ảnh con người với hoạt động ” chuốt từng sợi giang”. Con người đẹp tự nhiên trong những công việc hằng ngày. Từ “chuốt” và hình ảnh thơ đã nói lên được bàn tay của con người lao động: cần mẫn, tỉ mẩn, khôn khéo, tài hoa, nhanh nhẹn, tỷ mỉ đó cũng chính là phẩm chất tảo tần của con người Việt Bắc.

Mùa hè tới trong âm thanh rộn ràng của tiếng ve, bức tranh Việt Bắc lại sống động hơn bao giờ hết:

Ve kêu rừng phách đổ vàng

Nhớ cô em gái hái măng một mình

Thời khắc ve kêu cũng là thời khắc rừng phách đổ vàng. Động từ “đổ” là động từ mạnh, diễn tả sự vàng lên nhất loạt của hoa phách đầu hè. Màu của cây phách đổ vàng cả suối nghìn dường như làm cho ánh nắng của mùa hè và cả tiếng ve kêu râm ran kia nữa cũng trở thành óng vàng ra. Đây là một bức tranh sơn mài được vẽ lên bằng hoài niệm, nên lung linh ánh sáng, màu sắc và rộn ràng âm thanh.Tố Hữu ko chỉ có đặc tài trong việc mô tả vẻ đẹp riêng của từng mùa, nhưng còn có tài trong việc mô tả sự vận động thay đổi của thời kì và cảnh vật. Chỉ trong một câu thơ trên nhưng ta thấy được cả thời kì luân chuyển sống động: tiếng ve kêu báo hiệu mùa hè tới và cây Phách ngả sang màu vàng rực rỡ. Đây chính là một biểu thị rực rỡ của tính dân tộc.

Hiện lên trong cái tự nhiên óng vàng và rộn ràng đó, là hình ảnh cô gái áo chàm cần mẫn đi hái búp măng rừng hỗ trợ cho quân nhân kháng chiến: “Nhớ cô em gái hái măng một mình”. Hái măng một mình nhưng ko gợi lên ấn tượng về sự độc thân, hiu hắt như bóng vía của người sơn nữ trong thơ xưa; trái lại rất trữ tình, thơ mộng, thân thiện thân yêu tha thiết. Hình ảnh thơ cũng gợi lên được vẻ đẹp chịu thương chịu khó chịu thương của cô gái. Đằng sau đó, ẩn chứa biết bao niềm thông cảm, trân trọng của tác giả.

Thu sang, quang cảnh núi rừng chiến khu như được tắm trong ánh trăng xanh huyền ảo lung lunh dịu mát:

“Rừng thu trăng rọi hòa bình

Nhớ người nào tiếng hát ân tình thủy chung”

Ko gian rộng lớn tràn trề ánh trăng, đó là ánh trăng của tự do, của hòa bình dọi sáng thú vui lên từng núi rừng, từng bản làng Việt Bắc. Ta cũng từng biết tới mùa thu đầy ánh trăng trong thơ của Bác lúc còn ở chiến khu:

Trăng vào cửa sổ đòi thơ

Việc quân đang bận xin chờ hôm sau

Chuông lầu chợt tỉnh giấc thu

Đó tin thắng trận liên khu báo về

Ở đây ko có tiếng chuông báo thắng trận nhưng lại vang lên tiếng hát. Đó là tiếng hát trong trẻo của đồng bào dân tộc, là tiếng hát nhắc nhở thủy chung ân tình. Đây cũng chính là tiếng hát của Việt Bắc của núi rừng của tình cảm mười lăm năm gắn bó thiết tha mặn nồng.

Vâng! Bức tranh mùa thu Việt Bắc đã làm hoàn chỉnh bức tranh tuyệt mỹ của núi rừng và khép lại đoạn thơ bằng tiếng hát “ân tình thủy chung” gợi cho người về và cả người đọc những rung động sâu xa của tình yêu quê hương quốc gia.

Với những nét chấm phá đơn sơ giản dị, vừa cổ điển vừa hiện đại, đoạn thơ trên của Tố Hữu đã làm nổi trội được bức tranh cảnh và người qua bốn mùa của chiến khu Việt Bắc. Cảnh và người hòa hợp với nhau tô điểm cho nhau, làm cho bức tranh trở thành thân thiện thân quen, sống động và có hồn hơn. Tất cả đã tan chảy thành nỗi nhớ nhung quyến luyến thiết tha trong tâm hồn người cán bộ về xuôi.

Nguồn: Vietvanhoctro.com

Bạn thấy bài viết Bình giảng bài thơ Việt Bắc của Tố Hữu có khắc phục đươc vấn đề bạn tìm hiểu ko?, nếu  ko hãy comment góp ý thêm về Bình giảng bài thơ Việt Bắc của Tố Hữu bên dưới để https://hubm.edu.vn/ có thể thay đổi & cải thiện nội dung tốt hơn cho độc giả nhé! Cám ơn bạn đã ghé thăm Website ĐH KD & CN Hà Nội

Nguồn: hubm.edu.vn
Phân mục: Văn mẫu

#Bình #giảng #bài #thơ #Việt #Bắc #của #Tố #Hữu

[rule_{ruleNumber}]

#Bình #giảng #bài #thơ #Việt #Bắc #của #Tố #Hữu

[rule_{ruleNumber}]

[box type=”note” align=”” class=”” Bình giảng bài thơ Việt Bắc của Tố Hữu” src=”https://vi.wikipedia.org/w/index.php?search=B%C3%ACnh%20gi%E1%BA%A3ng%20b%C3%A0i%20th%C6%A1%20Vi%E1%BB%87t%20B%E1%BA%AFc%20c%E1%BB%A7a%20T%E1%BB%91%20H%E1%BB%AFu%20&title=B%C3%ACnh%20gi%E1%BA%A3ng%20b%C3%A0i%20th%C6%A1%20Vi%E1%BB%87t%20B%E1%BA%AFc%20c%E1%BB%A7a%20T%E1%BB%91%20H%E1%BB%AFu%20&ns0=1″>

Bình giảng bài thơ Việt Bắc của Tố Hữu -

Bạn đang xem: Bình giảng bài thơ Việt Bắc của Tố Hữu tại TRƯỜNG ĐH KD & CN Hà Nội

Bình giảng bài thơ Việt Bắc của Tố Hữu

Hướng dẫn

Bài thơ Việt Bắc của thi sĩ Tố Hữu được xem là bài thơ hay nhất với những lời thơ nhẹ nhõm như câu ca nhưng lại thấm đẫm tình cảm của người lính đối với chiến khu Việt Bắc thời kháng chiến.

Tự nhiên hùng vĩ của chiến khu Việt Bắc hiện lên thật đẹp với đồi núi trùng trùng nhưng đâu đó là tình cảm của người ra đi và người ở lại khiến người đọc ko nén được xúc cảm.
Dưới đây là những bài văn bình giảng bài thơ Việt Bắc của Tố Hữu để các em tham khảo:
Bài 1. Bài văn của em Lê Hồng Hà đã bình giảng bài thơ Việt Bắc của Tố Hữu:

Việt Bắc là một trong những bài thơ hay nhất của Tố Hữu. Lời thơ như khúc hát ân tình tha thiết về Việt Bắc, quê hương của cách mệnh Việt Nam trong thời kỳ kháng chiến chống Pháp. Ở đó, kế bên cách những bức tranh hùng tráng, đậm chất sử thi về cuộc sống đời thường thân thiện, thân thiết được bao bọc bởi tự nhiên vô cùng tươi đẹp:

Ta về, mình có nhớ ta

Ta về, ta nhớ những hoa cùng người.

Rừng xanh hoa chuối đỏ tươi

Đèo cao nắng ánh dao gài thắt lưng.

Ngày xuân mơ nở trắng rừng

Nhớ người đan nón chuốt từng sợi giang.

Ve kêu rừng phách đổ vàng

Nhớ cô em gái hái măng một mình

Rừng thu trăng rọi hòa bình

Nhớ người nào tiếng hát ân tình thủy chung.

Đây là bức tranh được dệt bằng ngôn từ nghệ thuật toàn bích, có sự hòa quyện giữa cảnh và người, giữa cuộc đời thực với tấm lòng của thi sĩ 1 cách mệnh.

Mười câu thơ trên nằm trong trường đoạn gồm 62 câu thơ diễn tả tâm tư tình cảm của người cán bộ sắp sửa rời Việt Bắc, nơi mình đã 15 năm gắn bó với bao tình cảm máu thịt. Đoạn thơ mở đầu bằng một câu hỏi:

Ta về, mình có nhớ ta.

Nhưng thực ra, hỏi chỉ để nhưng hỏi, hỏi để tạo thêm cái cớ để giải bày nỗi lòng của mình:

Ta về, ta nhớ những hoa cùng người.

Câu thơ có nhịp độ êm ái nhờ những điệp từ tạo và các thanh bằng B (6/8) như một lời ru, một câu hát ko chỉ diền tả tâm trạng tha thiết của nhân vật trữ tình. Đây còn là lời ngợi ca về tự nhiên và con người Việt Bắc. Trong tiếng nói Việt, hoa còn có ý nghĩa biểu tượng về tự nhiên, về những gì tươi đẹp. Đặt hoa kế bên người là sự tôn vinh về tự nhiên và con người Việt Bắc.

Bình giảng bài thơ Việt Bắc của Tố Hữu

Vả lại hoa và người hòa quyện, gắn bó với nhau. Nói tới tự nhiên ko thể ko nói tới con người và trái lại, những con người đó đã ở trong một tự nhiên đẹp thân thiện.

Bốn câu thơ lục bát còn lại là một bức tranh liên hoàn về con người và tự nhiên Việt Bắc. Nhiều người gọi đây là bộ tứ bình(xuân, hạ, thu, đông). Thi sĩ kế thừa nghệ thuật hội họa cựu truyền của dân tộc trong lúc mô tả tự nhiên. Mỗi một câu thơ khắc hòa một bức tranh cụ thể nhưng cũng có thể ghép lại thành một bộ liên hoàn.

Bức tranh thứ nhất:

Rừng xanh hoa chuối đỏ tươi

Đèo cao nắng ánh dao gài thắt lưng.

Câu thơ mở ra một ko gian rộng lớn. Trên cái nền xanh ngút ngàn của rừng, nổi trội lên hình ảnh những bông hoa chuối đỏ tươi. Nghệ thuật điểm xuyết trong thơ cổ (Cỏ non xanh rợn chân trời – cành lê trắng điểm một vài bông hoa – Nguyễn Du) tỏ ra rất hữu hiệu. Giữa ngút ngàn xanh của núi rừng Việt Bắc, màu đỏ của hoa chuối bỗng gợi lên sự ấm áp, có sức lan tỏa. Vì thế, tự nhiên hùng vĩ đó quen thuộc; trái lại, thân thiện, thân thiết với con người:

Đèo cao nắng ánh dao gài thắt lưng.

Cũng là cách điểm xuyết những hình ảnh điểm nổi rõ hơn cảnh. Hơn nữa, cách điểm xuyết đó rất lạ mắt: càng chọn điểm nhỏ nhất thì sức gợi càng lớn hơn. Vì thế, câu thơ có sự nhấp nháy (nắng ánh) của hình ảnh và cảnh vật vốn yên ắng, thậm chí tịch mịch, bỗng có sức sống, sự chuyền động- Thơ ca là nghệ thuật của thời kì. Với những nghệ sĩ tài hoa đó, việc tạo dựng nên những lớp thời kì chồng lấp và ko gian ko bất động, bình ổn nhưng ngang sức sống nhờ sự tái sinh của những lớp ngôn từ. Rừng xanh hoa chuối đỏ tươi, Đèo cao nắng ánh dao gài thắt lưng là một câu thơ như thế.

Bức tranh thứ hai:

Ngày xuân mơ nở trắng rừng

Nhớ người đan nón chuốt từng sợi giang.

Khác bức. tranh thứ nhất, bức tranh thơ thứ hai mở đầu có sự định vị về thời kì (Ngày xuân). Nhưng tự thân thời kì đó cũng đã mở ra ko gian:

Ngày xuân mở nở trắng rừng.

Cách điệp âm (mơ / nở; trắng / rừng) cùng với hình ảnh của hoa mơ (màu trắng) tạo ra một ko gian vừa rộng lớn, vừa có sự rộn ràng, nô nức của tự nhiên. Nếu ở bức tranh thơ thứ nhất, nghệ thuật mô tả của tác giả ở điểm xuyết, tìm hình ảnh gợi, sắc màu sáng (hoa đỏ, nắng ánhí dể diễn tả sự chuyển động của cảnh vật thì ở đây, thi sĩ lại hướng cái nhìn vào sự bao quát điệp trùng để tìm cái rộn rực (tiềm tàng) của tự nhiên.

Trên cái nền ko gian rộng lớn và nô nức đó, thi sĩ hướng mắt nhìn về một hoạt động có vẻ tỉ mỉ:

Người đan nón chuốt từng sợi giang.

Nhiều người nói câu thơ ca tụng “dáng diệu cần mẫn, thận trọng và tài hoa” trong “công việc thầm lặng” của người Việt Bắc. Có người nói “dưới ánh sáng của rừng mơ mùa xuân, hình ảnh cô gái Việt Bắc hiện lên thanh mảnh, dịu dàng”. Câu thơ có hình ảnh đó. Con người Việt Bắc trong hoài niệm của Tố Hữu là như thế. Nhưng đó là hình ảnh thực. Trong chuồi hoài niệm của tác giả, hình ảnh kia chỉ là một điểm gợi nhớ. Câu thơ gợi lên cách cảm, cách nhìn của tác giả hơn là tả thực. Đó là hình ảnh đặc trưng của sinh hoạt đời thường ở Việt Bắc. Với nhiều người, nó có thể nhỏ nhật, ko đáng nhớ. Với một thi sĩ ân tình như Tố Hữu, đó lại là hình ảnh khắc ghi trong tâm tưởng.

Bức tranh thứ ba:

Ve kêu rừng phách đổ vàng

Nhớ cô em gái hái măng một mình.

Xem thêm:  Giảng giải câu tục ngữ Giấy rách phải giữ lấy lề

Câu thơ mở đầu bằng âm thanh (ve kêu), nhưng cũng là cách định vị bằng thời kì (mùa hè). Dòng thơ vừa có âm thanh rộn ràng, vừa có màu sắc đặc trưng của rừng Việt Bắc. Âm thanh và màu sắc đó tạo nên cảnh tưng bừng của tự nhiên. Nếu nói tự nhiên cũng có đời sống riêng của nó thì đây quả thực là ngày hội của cảnh vật. Vì vậy, trong “ngày hội” ây hình ảnh cô em gái hái măng một mình ko lẻ loi nhưng góp phần tạo nên bức tranh thơ hoàn chỉnh:

Ve kêu rừng phách đổ vàng

Nhớ cô em gái hái măng một mình.

Như đã nói, hoa và người Việt Bắc trong thơ Tố Hừu hòa quyện, cùng tôn vinh lẫn nhau. Trong hoài niệm này, tác giả dùng bút lực của mình để ca tụng, tôn vinh sự hài hòa đó. Và chính sự hài hòa đó đã tạo nên chất thơ. Vì thế, ko nên suy diễn, giàu chất tượng trứng với những nét sinh hoạt, lao động của cuộc sống thực.

Bức tranh thứ tư:

Rừng thu trăng rọi hòa bình

Nhớ người nào tiếng hát ân tình thuỷ chung.

Câu thơ có kiểu mở đầu bằng sự định vị cả ko gian lẫn thời kì (rừng thu). Tới đây, ta chú ý các kiểu định vị ở những câu thơ trên:

Rừng xanh => ko gian.

Ngày xuân => thời kì

Ve kêu => âm thanh (thời kì)

Ứng với mỗi câu thơ và cách định vị trên là một mùa của tự nhiên (mùa đông, mùa xuân, mùa hạ). Câu thơ này cũng là bức tranh về một mùa của tự nhiên (mùa thu). Nhưng có nhẽ vì đó là bức tranh cuối của bộ tứ bình và là tiếng hát cuối của một trường đoạn hoài niệm nên hình ảnh tất thảy đều trở thành tượng trưng, âm hưởng cũng bao quát hơn:

Rừng thu trăng rọi hòa bình

Nhớ người nào tiếng hát ân tình thủy chung

Ko gian mênh mông chẳng khác gì cảnh thu huyền ảo của thơ mới:

Nai cao gót lẫn trong mù

Xuống rừng nẻo thuộc nghìn thu mới về.

(Huy Cận)

Trời thu nhuộm ánh tịch dương

Gió thu trong quãng canh trường nỉ non.

Trăng thu soi bóng cô thôn,

Hỏi người lữ thứ mộng hồn về đâu?

(Hằng Phương)

Rừng thu Việt Bắc trong thơ Tố Hữu mênh mông nhưng ko lạnh lẽo. “Trăng rọi hòa bình” vừa mang ý nghĩa ánh trăng của cuộc đời ân tình đó, lại vừa mang ý nghĩa cuộc sống có sự soi rọi ấm áp của niềm tin, tự do. Và, trong cuộc sống ấm áp đó, có biết bao nhiêu tình nghĩa sâu nặng.

Thơ Tố Hữu là khúc hát của tự do, của ân tình cách mệnh. Bản thân cuộc đời ân tình đó, đối với thi sĩ, luôn là bài ca sâu nặng. Vì thế, thi sĩ ko chỉ cảm, nghĩ về cuộc dời nhưng cất tiếng ca tụng. Tiếng hát ân tình thuỷ chung trong bài thơ Việt Bắc là tiếng hát như thế.

Bộ tứ bình bằng thơ về cảnh và người Việt Bắc được dệt dưới ánh sáng của hoài niệm da diết. Thông thường, người ta chỉ nhớ những gì mang ấn tượng nhất của quá khứ và thời kì càng lùi xa thì ấn tượng đó càng trở thành tươi dẹp, huyền ảo hơn. Hàng loạt điệp từ nhớ (5 từ) trong một thơ như là sư nối dài của lòng hoài niệm ko dứt.

Việt Bắc là bài thơ hay của Tố Hữu. Ở đó, thi sĩ trình bày sự tài hoa của mình trên nhiều phương diện của nghệ thuật thông minh thi ca. Sự tài hoa đó được dẫn dắt của một điệu tâm hồn đầy tình nghĩa của thi sĩ. Đoạn thơ trên là một trong những đoạn thơ hay nhất của bài thơ Việt Bắc bởi kết tinh một nghệ thuật thơ ca vừa giàu tính dân tộc, vừa mang tính hiện đại trong một điệu tâm hồn say đắm.

——————————

Bài 2. Bài văn của em Hoàng Thị Như đã bình giảng bài thơ Việt Bắc của Tố Hữu:
Nhắc tới Việt Bắc là nhắc tới cội nguồn của cách mệnh, nhắc tới mảnh đất trung du nghèo túng nhưng nặng nghĩa nặng tình – nơi đã in sâu bao kỉ niệm của một thời kì cách mệnh gieo neo nhưng hào hùng sôi nổi khiến lúc chia xa, lòng ta sao khỏi xuyến xao bổi hổi. Và cứ thế sợi nhớ, sợi thương cứ thế nhưng đan cài xoắn xuýt như tiếng gọi “Ta – mình” của lứa đôi yêu nhau. Đúng như lời thơ Chế Lan Viên từng viết ” Lúc ta ở đất chỉ là nơi ở/ Lúc ta đi đất bỗng hóa tâm hồn”. Vâng! Việt Bắc đã hóa tâm hồn dào dạt nghĩa mến thương trong thơ Tố Hữu với những lời thơ như tiếng nhạc ngân nga, với cảnh với người ăm ắp những kỉ niệm ân tình có bao giờ quên được.

Ta về, mình có nhớ ta

Ta về, ta nhớ những hoa cùng người.

Xem thêm:  Bình giảng 8 câu đầu bài thơ Việt Bắc của Tố Hữu

Rừng xanh hoa chuối đỏ tươi

Đèo cao nắng ánh dao gài thắt lưng.

Ngày xuân mơ nở trắng rừng

Nhớ người đan nón chuốt từng sợi giang.

Ve kêu rừng phách đổ vàng

Nhớ cô em gái hái măng một mình

Rừng thu trăng rọi hòa bình

Nhớ người nào tiếng hát ân tình thủy chung.

Tố Hữu là thi sĩ trữ tình chính trị, thơ ông diễn tả những tình cảm cách mệnh thật nhẹ nhõm nhưng cũng thật đậm sâu. Việt Bắc là đỉnh cao của thơ Tố Hữu nói riêng, của thơ ca kháng chiến chống Pháp nói chung. Bài thơ được viết vào tháng 10/1954, lúc Trung ương Đảng và Chính phủ, Bác Hồ và cán bộ kháng chiến từ giã “Thủ đô gió nghìn” về với “Thủ đô Hoa vàng nắng Ba Đình”. Cả bài thơ là một niềm hoài niệm thương nhớ tuôn chảy về những năm tháng ở chiến khu Việt Bắc rất gieo neo nhưng vui tươi hào hùng. Nhưng có nhẽ để lại ấn tượng sâu đậm nhất trong bài ca Việt Bắc có nhẽ là đoạn thơ về bức tranh tứ bình với bốn mùa xuân – hạ – thu – đông.

Bình giảng bài thơ Việt Bắc của Tố Hữu

Mở đầu đoạn thơ là hai câu thơ giới thiệu nội dung bao quát xúc cảm chung của đoạn thơ:

“Ta về mình có nhớ ta

Ta về ta nhớ những hoa cùng người”

Câu thơ trước tiên sử dụng câu hỏi tu từ “mình có nhớ ta”, câu thơ thứ hai là tự trả lời, điệp từ “ta” lặp lại bốn lần cùng với âm “a” là âm mở khiến câu thơ mang âm hưởng ngân xa, tha thiết nồng nàn. Với Tố Hữu, người cán bộ ra đi ko chỉ nhớ tới những tháng ngày gieo neo “bát cơm sẻ nửa chăn sui đắp cùng”, nhưng còn nhớ tới vẻ đẹp đáng yêu của Hoa cùng Người. Ở đây, hoa tượng trưng cho vẻ đẹp tự nhiên Việt Bắc. Còn con người là con người Việt Bắc với tấm áo chàm nghèo khổ nhưng đặm đà lòng son. Hoa và Người vấn vít với nhau trong vẻ đẹp hài hòa đượm đà để tạo nên cái nét riêng lẻ, lạ mắt của vùng đất này.Chính điều đó đã tạo nên cái cấu trúc rực rỡ cho đoạn thơ.Trong bốn cặp lục bát còn lại câu sáu dành cho nhớ hoa, nhớ cảnh, câu tám dành cho nhớ người.Cảnh và Người trong mỗi câu lại có những sắc thái đặc điểm riêng thật lôi cuốn.

Nhắc tới mùa đông ta thường nhớ tới cái lạnh thấu xương da, cái âm u của những ngày mưa phùn gió bấc, cái buồn phiền của khí trời u uất. Nhưng tới với Việt Bắc trong thơ Tố Hữu thì thật lạ. Mùa đông bỗng ấm áp lạ thường:

Rừng xanh hoa chuối đỏ tươi

Đèo cao nắng ánh dao gài thắt lưng

Điểm xuyết trên cái nền màu xanh mênh mang rộng lớn của cánh rừng, là màu hoa chuối đỏ tươi đang nở rộ lung linh dưới ánh nắng mặt trời. Từ xa trông tới, bông hoa như những bó đuốc thắp sáng rực tạo nên một bức tranh với đường nét, màu sắc vừa đối lập, vừa hài hòa,vừa cổ điển vừa hiện đại.Cái màu “đỏ tươi” – gam màu nóng của bông chuối nổi lên giữa màu xanh mênh mang của núi rừng, làm cho tự nhiên Việt Bắc trở thành tươi sáng, ấm áp và như tiềm tàng một sức sống, xua đi cái hoang vu lạnh giá hiu hắt vốn có của núi rừng. Câu thơ làm ta liên tưởng tới màu đỏ của hoa lựu trong thơ Nguyễn Trãi:

Thạch lựu hiên còn phun thức đỏ

Hồng liên trì đã tịn mùi hương

Từ liên tưởng đó ta thấy, mùa đông trong thơ Tố Hữu cũng lan tỏa hơi ấm của mùa hè chứ ko lạnh lẽo hoang vu bởi màu đỏ của hoa chuối cũng như đang phun trào từ giữa màu xanh của núi rừng.

Cùng hiện lên với cái lung linh của hoa chuối đó là con người của vùng chiến khu lên núi làm nương, phát rẫy sản xuất ra nhiều lúa khoai hỗ trợ cho kháng chiến “Đèo cao nắng ánh dao gài thắt lưng”.Trước tự nhiên rộng lớn, con người dường như càng trở thành kỳ vĩ, hùng tráng hơn.Ở đây thi sĩ ko khắc họa gương mặt nhưng chớp lấy một nét thần tình rực sáng nhất. Đó là ánh mặt trời chớp lóe trên lưỡi dao rừng ở ngang lưng. Ở đây câu thơ vừa mang tiếng nói thơ nhưng lại vừa mang tiếng nói của nghệ thuật nhiếp ảnh. Con người như một tụ điểm của ánh sáng. Con người đó cũng đã xuất hiện ở một vị trí, một tư thế đẹp nhất – ” đèo cao”. Con người đang chiếm lĩnh đỉnh cao, chiếm lĩnh núi rừng, tự do ” Núi rừng đây là của chúng ta/ Trời xanh đây là của chúng ta”. Đấy là cái tư thế làm chủ đầy tự hào và vững chãi: Giữa núi và nắng, giữa trời cao rộng lớn và rừng xanh mênh mang. Con người đó đã trở thành vong linh của bức tranh mùa đông Việt Bắc.

Đông qua, xuân lại tới. Nhắc tới mùa xuân ta liên tưởng ngay tới sức sống mới của cỏ cây, hoa lá, của trăm loài đang cựa mình thức dậy sau mùa đông dài. Mùa xuân Việt bắc cũng vậy:

Ngày xuân mơ nở trắng rừng

Nhớ người đan nón chuốt từng sợi giang
Bao trùm lên cảnh vật mùa xuân là màu trắng dịu dàng, trong trẻo, tinh khiết của hoa mơ nở khắp rừng: “Ngày xuân mơ nở trắng rừng”. “trắng rừng” được viết theo phép đảo ngữ và từ “trắng” được dùng như động từ có tác dụng nhấn mạnh vào màu sắc, màu trắng dường như lấn lướt tất cả mọi màu xanh của lá, và làm bừng sáng cả khu rừng bởi sắc trắng mơ mòng, bâng khuâng, dịu mát của hoa mơ. Động từ “nở” làm sức sống mùa xuân lan tỏa và tràn trề sức sống. Đây ko phải là lần trước tiên Tố Hữu viết về màu trắng đó, năm 1941 Việt Bắc cũng đón bác Hồ trong màu sắc hoa mơ:
Ôi sáng xuân nay xuân bốn mốt

Trắng rừng biên giới nở hoa mơ

Xem thêm:  Suy nghĩ của em về tình mẫu tử

Bác về yên lặng con chim hót

Thánh thót bờ lau vui ngơ ngẩn

Mùa xuân càng trở thành tươi tỉnh hơn nữa bởi sự xuất hiện của hình ảnh con người với hoạt động ” chuốt từng sợi giang”. Con người đẹp tự nhiên trong những công việc hằng ngày. Từ “chuốt” và hình ảnh thơ đã nói lên được bàn tay của con người lao động: cần mẫn, tỉ mẩn, khôn khéo, tài hoa, nhanh nhẹn, tỷ mỉ đó cũng chính là phẩm chất tảo tần của con người Việt Bắc.

Mùa hè tới trong âm thanh rộn ràng của tiếng ve, bức tranh Việt Bắc lại sống động hơn bao giờ hết:

Ve kêu rừng phách đổ vàng

Nhớ cô em gái hái măng một mình

Thời khắc ve kêu cũng là thời khắc rừng phách đổ vàng. Động từ “đổ” là động từ mạnh, diễn tả sự vàng lên nhất loạt của hoa phách đầu hè. Màu của cây phách đổ vàng cả suối nghìn dường như làm cho ánh nắng của mùa hè và cả tiếng ve kêu râm ran kia nữa cũng trở thành óng vàng ra. Đây là một bức tranh sơn mài được vẽ lên bằng hoài niệm, nên lung linh ánh sáng, màu sắc và rộn ràng âm thanh.Tố Hữu ko chỉ có đặc tài trong việc mô tả vẻ đẹp riêng của từng mùa, nhưng còn có tài trong việc mô tả sự vận động thay đổi của thời kì và cảnh vật. Chỉ trong một câu thơ trên nhưng ta thấy được cả thời kì luân chuyển sống động: tiếng ve kêu báo hiệu mùa hè tới và cây Phách ngả sang màu vàng rực rỡ. Đây chính là một biểu thị rực rỡ của tính dân tộc.

Hiện lên trong cái tự nhiên óng vàng và rộn ràng đó, là hình ảnh cô gái áo chàm cần mẫn đi hái búp măng rừng hỗ trợ cho quân nhân kháng chiến: “Nhớ cô em gái hái măng một mình”. Hái măng một mình nhưng ko gợi lên ấn tượng về sự độc thân, hiu hắt như bóng vía của người sơn nữ trong thơ xưa; trái lại rất trữ tình, thơ mộng, thân thiện thân yêu tha thiết. Hình ảnh thơ cũng gợi lên được vẻ đẹp chịu thương chịu khó chịu thương của cô gái. Đằng sau đó, ẩn chứa biết bao niềm thông cảm, trân trọng của tác giả.

Thu sang, quang cảnh núi rừng chiến khu như được tắm trong ánh trăng xanh huyền ảo lung lunh dịu mát:

“Rừng thu trăng rọi hòa bình

Nhớ người nào tiếng hát ân tình thủy chung”

Ko gian rộng lớn tràn trề ánh trăng, đó là ánh trăng của tự do, của hòa bình dọi sáng thú vui lên từng núi rừng, từng bản làng Việt Bắc. Ta cũng từng biết tới mùa thu đầy ánh trăng trong thơ của Bác lúc còn ở chiến khu:

Trăng vào cửa sổ đòi thơ

Việc quân đang bận xin chờ hôm sau

Chuông lầu chợt tỉnh giấc thu

Đó tin thắng trận liên khu báo về

Ở đây ko có tiếng chuông báo thắng trận nhưng lại vang lên tiếng hát. Đó là tiếng hát trong trẻo của đồng bào dân tộc, là tiếng hát nhắc nhở thủy chung ân tình. Đây cũng chính là tiếng hát của Việt Bắc của núi rừng của tình cảm mười lăm năm gắn bó thiết tha mặn nồng.

Vâng! Bức tranh mùa thu Việt Bắc đã làm hoàn chỉnh bức tranh tuyệt mỹ của núi rừng và khép lại đoạn thơ bằng tiếng hát “ân tình thủy chung” gợi cho người về và cả người đọc những rung động sâu xa của tình yêu quê hương quốc gia.

Với những nét chấm phá đơn sơ giản dị, vừa cổ điển vừa hiện đại, đoạn thơ trên của Tố Hữu đã làm nổi trội được bức tranh cảnh và người qua bốn mùa của chiến khu Việt Bắc. Cảnh và người hòa hợp với nhau tô điểm cho nhau, làm cho bức tranh trở thành thân thiện thân quen, sống động và có hồn hơn. Tất cả đã tan chảy thành nỗi nhớ nhung quyến luyến thiết tha trong tâm hồn người cán bộ về xuôi.

Nguồn: Vietvanhoctro.com

Bạn thấy bài viết Bình giảng bài thơ Việt Bắc của Tố Hữu có khắc phục đươc vấn đề bạn tìm hiểu ko?, nếu  ko hãy comment góp ý thêm về Bình giảng bài thơ Việt Bắc của Tố Hữu bên dưới để https://hubm.edu.vn/ có thể thay đổi & cải thiện nội dung tốt hơn cho độc giả nhé! Cám ơn bạn đã ghé thăm Website ĐH KD & CN Hà Nội

Nguồn: hubm.edu.vn
Phân mục: Văn mẫu

#Bình #giảng #bài #thơ #Việt #Bắc #của #Tố #Hữu

[rule_{ruleNumber}]

#Bình #giảng #bài #thơ #Việt #Bắc #của #Tố #Hữu

[/box]

#Bình #giảng #bài #thơ #Việt #Bắc #của #Tố #Hữu

[/toggle]

Bạn thấy bài viết Bình giảng bài thơ Việt Bắc của Tố Hữu có giải quyết đươc vấn đề bạn tìm hiểu không?, nếu  không hãy comment góp ý thêm về Bình giảng bài thơ Việt Bắc của Tố Hữu bên dưới để dienchau2.edu.vn có thể chỉnh sửa & cải thiện nội dung tốt hơn cho độc giả nhé! Cám ơn bạn đã ghé thăm Website Trường THPT Diễn Châu 2

Nhớ để nguồn: Bình giảng bài thơ Việt Bắc của Tố Hữu tại Kiến thức chung